Z inicjatywy Brytyjskiego Instytutu Chłodnictwa, przy udziale Krajowego Forum Chłodnictwa jako jednego z sześciu europejskich partnerów, tworzony jest projekt Real Skills Europe. Projekt prowadzić ma do znacznego (rzędu 25%) ograniczenia wycieków czynników chłodniczych z instalacji, co pozwoli poprawić wydajność chłodniczą, a tym samym energooszczędność instalacji.

Redukcja wycieków daje wymierny efekt ekologiczny i jest korzystna z technicznego punktu widzenia. Wycieki mają negatywny wpływ na środowisko: w znacznym stopniu przyczyniają się do globalnego ocieplenia. Równie ważne są argumenty natury technicznej. Instalacje niedopełnione mogą nie zapewnić właściwej wydajności chłodniczej, są mniej wydajne energetycznie i generują wyższe koszty eksploatacyjne: obsługi, czynników użytych do serwisu, energii elektrycznej czy wreszcie przestojów. I znów - pośrednio wpływa to na zwiększoną emisję CO₂.

O projekcie

W latach 2008-2009 Wielka Brytania z sukcesem prowadziła projekt REAL ZERO – ograniczenie wycieków w Wielkiej Brytanii w skali krajowej poprzez edukację firm serwisowych i operatorów. Materiały i procedury opracowane w ramach tego projektu zostaną po konsultacjach i udoskonaleniach przetransponowane do wykorzystania w krajach partnerskich.  Wyniki projektu obejmą zatem informacje, wytyczne oraz narzędzia pozwalające na radzenie sobie z emisją węgla i czynników, dostępne w licznych językach europejskich dla wszystkich zawodowo zainteresowanych tą tematyką. Powstanie ogólnoeuropejskie wielojęzyczne centrum szkoleń on-line (wszystkie kraje uczestniczące w projekcie). Zostanie stworzona możliwość akredytacji dla specjalistów w zakresie redukcji wycieków.

Projekt prowadzony jest przez konsorcjum europejskich instytucji edukacyjnych, badawczych i branżowych.

Wykrywanie wycieków

Materiały dotyczą zarówno projektowania instalacji, jak i ich konserwacji i serwisu – pozwala to usuwać istniejące wycieki zmniejszać ryzyko powstawania nowych. Zasadniczym narzędziem jest tu regularna kontrola pod względem wycieków, której częstotliwość zależy od wielkości instalacji i jest regulowana prawnie.

Zgodnie z polskim prawem, czyli art. 8. ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową, użytkownik obowiązany jest do kontroli urządzeń:

1) raz na rok dla urządzeń/instalacji zawierających 3 – 30 kg substancji kontrolowanych;
2) raz na 6 miesięcy dla urządzeń/instalacji zawierających 30 – 300 kg substancji kontrolowanych;
3) raz na 3 miesiące dla urządzeń/instalacji zawierających powyżej 300 kg substancji kontrolowanych;

W europejskim rozporządzeniu F-gazowym (polskiego aktu prawnego na razie brak) są  zawarte następujące wymagania:

• instalacje zawierające od 3 do 30kg HFC muszą być kontrolowane co roku;
• instalacje zawierające ponad 30kg HFC muszą być kontrolowane dwa razy w roku;
• instalacje zawierające ponad 300kg HFC muszą mieć zamontowane na stałe urządzenie do wykrywania wycieków i muszą być kontrolowane cztery razy do roku.
Jeśli zostanie wykryty wyciek, trzeba go zlikwidować i ponownie sprawdzić instalację w miejscu naprawy w ciągu miesiąca.

ABC wycieków

Instalacja jest uznawana za szczelną pod względem wycieków,  jeśli przez cały czas pracy nie ma potrzeby uzupełniania czynnika, by zachować normalne parametry pracy. W praktyce oznacza to, że z instalacji wycieka ilość czynnika nie wpływająca na jego skuteczność, wydajność i efektywność, co zazwyczaj oznacza ok. 10% wyjściowego napełnienia instalacji. Jak jednak wynika z opracowań Instytutu, wycieki na poziomie 30% wyjściowego napełnienia nie są niczym niezwykłym.

Prawidłowo wykonane badanie wycieków powinno zacząć się od sprawdzenia poprzedniego sprawozdania i wyboru odpowiedniej metody badania (np. zgrubny przegląd detektorem, a potem dokładna lokalizacja wycieków za pomocą wody z mydłem).

Sprawdzenia wymaga cała instalacja, w tym:

• korki topliwe i zawory bezpieczeństwa wraz z instalacją odpowietrzającą;
• króćce manometrów;
• wewnętrzne przełączniki ciśnienia;
• króćce zaworów serwisowych i zawory Schradera (po badaniu należy je zaślepić, sprawdzając szczelność zaślepki);
• czy zawory są zaślepione – praktyka pokazuje, że źródłem większości wycieków są niezaślepione zawory.

Należy pamiętać, że pierwszy wykryty wyciek zazwyczaj nie jest jedynym, a po jego wykryciu należy sprawdzić całą instalację.

Chcesz wiedzieć więcej lub uczestniczyć w projekcie? Zapraszamy na stronę www.realskillseurope.eu    

Materiał opracowano na podstawie poradników Brytyjskiego Instytutu Chłodnictwa, powstałych w ramach projektu ZERO emisji i wycieków czynników chłodniczych Real Zero.

Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”.

Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko autora i Komisja Europejska ani Narodowa Agencja nie ponoszą odpowiedzialności za umieszczoną niej zawartość merytoryczną oraz za sposób wykorzystania zawartych w niej informacji.