Wstęp

Pomiędzy budynkiem - niezależnie od jego przeznaczenia - i jego otoczeniem powinna istnieć stała wymiana powietrza za pośrednictwem wentylacji działającej w sposób zmechanizowany czy też wykorzystującej naturalne mechanizmy umożliwiające wymianę powietrza. Wentylacja powinna umożliwiać dopływ powietrza niezbędnego do oddychania, procesów spalania i procesów Technologicznych oraz odprowadzać i rozcieńczać zanieczyszczenia. Jednym z zadań wentylacji jest również odprowadzanie nadmiaru wilgoci.

Wentylacja obiektów przemysłowych jest realizowana najczęściej z wykorzystaniem urządzeń mechanicznych umożliwiających wymianę powietrza, chociaż istnieją również przypadki, w których korzysta się ze zjawisk naturalnych. Wentylacja przemysłowa ma przede wszystkim zapewnić odpowiednią jakość powietrza wewnętrznego, ale również jeżeli jest to konieczne ze względu na rodzaj zanieczyszczenia i jego toksyczność, uniemożliwiać emitowanie tych zanieczyszczeń do otoczenia obiektu. Człowiek niezależnie od miejsca przebywania, czy to we wnętrzu pomieszczenia, czy też na zewnątrz obiektu, nie powinien być poddawany oddziaływaniu zanieczyszczeń w takich stężeniach, które mogłyby zagrażać utracie zdrowia lub życia.

Nieco inaczej w porównaniu z wentylacją przemysłową wygląda sytuacja wentylacji w budownictwie mieszkaniowym. Wentylacja pomieszczeń mieszkalnych do niedawna jeszcze odbywała się przez nieszczelności budowlane (infiltracja) i w oparciu o wentylację grawitacyjną. Dla zwiększenia efektywności wymiany powietrza stosowano również przewietrzanie. Jednak współczesne budynki budowane są jako obiekty szczelne po to, aby jak najbardziej ograniczyć straty cieplne, co wymaga zastosowania wentylacji mechanicznej lub hybrydowej w celu dostarczenia powietrza na potrzeby bytowe. Należy również zauważyć, że wiele materiałów budowlanych, konstrukcyjnych i wyposażenia wnętrz emituje znaczne ilości zanieczyszczeń, w tym również bardzo szkodliwych dla zdrowia, zatem dostarczenie odpowiedniej ilości świeżego powietrza i usunięcie powietrza zużytego, zanieczyszczonego jest nieodzowne dla zachowania dobrego samopoczucia i zdrowia ludzi przebywających we wnętrzach pomieszczeń.

Niniejsza monografia zawiera podstawowe informacje niezbędne podczas projektowania i eksploatowania instalacji wentylacji i klimatyzacji, i została podzielona na dwie części. W pierwszej z nich Czytelnik znajdzie m. in. informacje na temat powietrza jako czynnika termodynamicznego, metod obliczania ilości powietrza wentylacyjnego, systemów rozdziału powietrza oraz doboru elementów instalacji i urządzeń. W drugiej części przedstawiono i omówiono wymagania prawne dotyczące stosowania wentylacji i klimatyzacji w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, obiektach różnych gałęzi przemysłu, służby zdrowia. W końcowej części monografii przedstawiono zapisy prawne dotyczące efektywności energetycznej, rozdział przedostatni dotyczy wentylacji w dyrektywach europejskich, natomiast rozdział ostatni zawiera informacje na temat wymagań prawnych w zakresie stosowania czynników chłodniczych oraz OZE w systemach wentylacji i klimatyzacji.

W monografii zaprezentowano także napotkane przez autora w codziennej praktyce błędne rozwiązania, często niezgodne ze sztuką inżynierską, wymaganiami prawnymi, a także mijające się ze zdrowym rozsądkiem. Na szczęście nietrafionych rozwiązań jest coraz mniej. Pozytywne jest także to, że coraz więcej firm wykonawczych na rynku podchodzi profesjonalnie do powierzonych im zadań, a eksploatacja instalacji jest prowadzona coraz częściej zgodnie ze sztuką inżynierską.

Monografia ta jest przede wszystkim przeznaczona dla wszystkich, którzy zajmują się na co dzień instalacjami klimatyzacji i wentylacji. Jednak mam nadzieję, że sięgną po nią również adepci tej dziedziny oraz osoby zainteresowane wymaganiami stawianymi powietrzu w środowisku.